Başta Merkez Bankası para politikaları olmak üzere ekonomi yönetiminin uygulamalarını beğenmeyip hisse satarak çıkış yapan yabancı yatırımcıların bu davranışı sonucu ucuz hale gelen Borsa İstanbul son 1 ayda neredeyse ralli yapıyor.
Bu kez ralliye pandemi döneminin tersine daha çok borsanın ve Türkiye ekonomisinin devleri katılıyor veya katılmak üzere hareketlenmiş durumda. Borsa endeksinin yükselişe başlayıp yüzde 15.5 değer kazandığı son 1 ayda yaklaşık 60 şirket endeksin üzerinde getiri sağlarken 202 şirket endeksin altında kazandırdı. 142 şirket ise ya hiç getiri sağlamadı veya yatırımcısına kaybettirdi.
Pandemi öncesinde Merkez Bankası para politikaları ve başkan değişiklikleri başta olmak üzere ekonomi yönetiminin uygulamalarından hoşlanmayan yabancı yatırımcıların Borsa İstanbul'dan çıkış yapmaları nedeniyle borsadaki yabancı yatırımcı oranı yüzde 74'lerden yüzde 41'yere gerilemişti. Bunun sonucunda Türkiye ekonomisinin de amiral gemileri olan büyük şirketlerin hisseleri düşüş göstermişti. Pandemi döneminde ise özellikle borsaya yeni gelen küçük yatırımcıların yönlendirilmesi ile büyük şirketlerin hisseleri yerinde sayarken küçük şirket hisseleri adeta uçuşa geçmişti. Sonrasında bu süreç biraz dengelendi. Şimdi ise .aşta bankalar ve imalat sanayi şirketleri başta olmak üzere yabancıların çıkış yaptığı büyük şirket hisselerinde yukarı yönlü önemli bir hareket olduğu gözlemleniyor.
ÜRETİM ARTIŞI VE BİLANÇOLAR DESTEKLİYOR
Piyasa uzmanları özellikle son 1 yıldır borsanın dev şirketleri ile imalat sanayi şirketlerinin pandemi nedeniyle Uzakdoğu'dan Türkiye'ye kayan siparişlerin yanı sıra pandemi yasaklarının kalkması ile canlanan ekonomi nedeniyle kar rekorları kıracağı konusunda neredeyse hemfikirdi. Gelen bilançolar da uzmanları yanıltmıyor. Kar beklentileri ile hisse fiyatları yükselirken Merkez Bankası'nın faiz indirimi sonunda yüzde 14'e kadar inen mevduat faiz oranlarının enflasyonun çok altında kalması da vatandaşların Türk Lirası mevduattan çıkıp Borsa İstanbul'a ilgi sağlamasını beraberinde getiriyor. Endeksin dolar bazında tarihi dip seviyelere gelmiş olması da borsaya ilgiyi artıyor. Ancak yabancı yatırımcıların geri dönmeye başladığının işaretleri henüz net değil.
BU KEZ ÜRETİP SATANLAR
Bütün bu beklentiler ışığında BIST 100 endeksinin 1,51 ile cent/dolar cinsinden son bir yılda kapanış bazında dibi gördüğü 18 Ekim 2021 tarihini de içeren son 1 ayda (TL bazında ise 21 Nisan'da tarihinde 1.330 seviyelerinde görüldü) içlerinde Türkiye'nin devleri Koç, Sabancı Holding'in de bulunduğu 60 şirket bu yükselişi sırtladı. Borsa endeksinin yükselişe başlayıp yüzde 15.5 değer kazandığı son 1 ayda Ford, Tüpraş, THY, Migros, Kardemir, Türk Telekom gibi üretip satan şirketler ile büyük bankaların içinde yer aldığı 60 şirket endeksin üzerinde getiri sağladı. Bu hareket aynı zamanda borsa endeksini de yukarı taşıyan ana etmen oldu. Çoğunluğu orta ölçekli 202 şirket hissesi ise endeksin altında kazandırdı. Büyük bölümü pandemi döneminde yükseliş rekorlar kıran 142 küçük şirket hissesi ise ya hiç getiri sağlamadı veya yatırımcısına kaybettirdi.
YÜKSEK BETALI ŞİRKETLER İYİ PERFORMANS GÖSTERDİ
Borsa İstanbul'un özellikle, ekim başından itibaren TL cinsinden önemli bir toparlanma hareketi içinde olduğunu kaydeden TEB Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Pınar Uğuroğlu Delice konuyla ilgili şunları kaydetti: "Nitekim son 1 aydır BIST 100 getirisi TL bazında yüzde 15 olarak gerçekleşti. Bu bir aylık süre zarfında bankacılık hisseleri yüzde 18 performans sergilerken, endeksin performansının üzerinde getiri sağlayan diğer sektörler; petrol fiyatlarına bağlı olarak petrokimya, rafinaj hisseleri ve turizm gelirlerindeki toparlanma ve Türk Lirası’ndaki gerilemeye bağlı olarak ise havacılık hisseleri oldu. Genellemek istersek son 1 aylık endeks performansında yüksek betalı (volatilitesi piyasa volatilitesinin üstünde olan) şirketlerin bir miktar daha iyi performans gösterdiğini söyleyebiliriz. 3. çeyrek bilançolarının açıklandığı şu günlerde genel olarak şirketlerin kar performansı analistlerin tahminlerinin üzerinde (%17) seyrediyor."